Soạn bài sự việc và nhân vật trong văn tự sự 

Soạn bài: Sự việc và nhân vật trong văn tự sự

Bài làm

I. Những đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn tự sự

1. Sự việc trong văn tự sự

– Sự việc khởi đầu (1)

– Sự việc phát triển ( 3)

– Sự việc cao trào ( 4- 5)

– Sự việc kết thúc (7)

b, Sáu yếu tố có trong văn tự sự đó là

– Sự việc do ai? Sơn Tinh Thủy Tinh làm

– Sự việc diễn ra ở đâu? Diễn ra ở đời Hùng Vương thứ 18

– Sự việc diễn ra nào? Sự việc diễn ra khi vua Hùng kén rể cho Mị Nương

– Nguyên nhân dẫn đến sự việc? Nguyên nhân là do cùng một lúc lại có hai chàng cùng cầu hôn, ai cũng tài giỏi nhưng vua chỉ có một người con gái mà thôi.

– Diễn biến: Khi mà Sơn Tinh đến trước được vợ, Thủy Tinh đến sau tức giận đùng đùng nổi giận và dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều bị thua.

– Kết quả: Trong truyện thì cứ vào hằng năm Thủy Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thất bại.

– Chúng ta không thể xóa thời gian và địa điểm đi được bởi nguyên do chính là truyện nhằm giải thích hiện tượng lũ lụt, đồng thời thể hiện được ước mơ chiến thắng tự nhiên của nhân dân ta.

– Có thể nói việc Thủy Tinh nổi giận là có lý: Bởi Thủy Tinh đến sau, hơn nữa thì sính lễ nhà vua đưa ra chỉ có trên mặt đất mà thôi, còn Thủy Tinh lại ở dưới biển.

c, Sự việc thể hiện thiện cảm của người kể đối với Sơn Tinh và vua Hùng

– Sơn Tinh lại được kể về “tài lạ” trước rồi mới tới Thủy Tinh

– Người kể không để nhân vật Thủy Tinh thắng

– Và cũng không thể xóa bỏ sự việc Thủy Tinh

2. Nhân vật trong văn tự sự

a, Nhân vật trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh:

– Hai nhân vật Sơn Tinh và Thủy Tinh chính là nhân vật chính có vai trò quan trọng nhất trong truyện.

– Sơn Tinh và Thủy Tinh là hai nhân vật được nói tới nhiều nhất

– Các nhân vật Vua, Mị Nương, các Lạc hầu chỉ đóng vai trò là nhân vật phụ nhưng không cần thiết, không thể bỏ đi được bởi giúp cho câu truyện được diễn ra đầu cuối.

b, Nhân vật trong truyện được kể:

Nhân vật	Tên gọi	Lai lịch	Tài năng	Chân dung	Việc làm
Vua Hùng	Vua Hùng	Thứ mười tám			Kén rể
Sơn Tinh	Sơn Tinh	ở vùng núi Tản Viên	Chàng vẫy tay một cái thì nổi cồn bãi, mọc lên núi đồi. Sơn Tinh đem sính lễ đến trước		Cầu hôn, dời núi dựng thành và ngăn lũ
Thủy Tinh	Thủy Tinh				Cầu hôn, dâng nước cuồn cuộn
Mị Nương	Mị Nương	Con gái vua Hùng thứ mười tám	Mị Nương người đẹp như hoa tính tình hiền dịu ai cũng mến yêu
Lạc hầu	Lạc hầu				Bàn bạc

Soạn bài sự việc và nhân vật trong văn tự sự

II. Luyện tập

Bài 1 (trang 38 SGK ngữ văn 6 tập 1) Xem các sự việc trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh:

(1) Vua Hùng kén rể.

(2) Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn.

(3) Vua Hùng ra điều kiện kén rể.

(4) Sơn Tinh đến trước, được vợ.

(5) Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.

(6) Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua, rút về.

(7) Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.

a) Em hãy chỉ ra sự việc khởi đầu, sự việc phát triển, sự việc cao trào và sự việc kết thúc trong các sự việc trên và cho bết mối quan hệ của chúng.

b) Sự việc trong văn tự sự phải được kể cụ thể: do ai làm, việc xảy ra ở đâu, lúc nào, nguyên nhân, diễn biến, kết quả. Em hãy chỉ ra sáu yếu tố đó trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh. Theo em có thể xóa bỏ yếu tô” thời gian và địa điểm trong truyện này được không, vì sao? Việc giới thiệu Sơn Tinh có tài có cần thiết không? Nếu bỏ sự việc vua Hùng ra điều kiện kén rể đi có được không? Việc Thủy Tinh nổi giận có lí hay không? Lí ấy ở những việc nào?

c) Em hãy cho biết sự việc nào thể hiện mối thiện cảm của người kể đối với Sơn Tinh và vua Hùng? Việc Sơn Tinh thắng Thủy Tinh nhiều lần có ý nghĩa gì? Có thể để cho Thủy Tinh thắng Sơn Tinh được không? Vì sao? Có thể xóa bỏ sự việc “Hằng nám Thủy Tinh lại dâng nước..ể” được không? Vì sao?

Tất cả những việc mà các nhân vật trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh đã làm:

– Vua Hùng: kén rể và đưa ra yêu cầu về sính lễ cho những ai muốn lấy con gái ông

– Mị Nương: Người đẹp như hoa, tính tình của nàng lại hiền dịu, nết na

– Sơn Tinh: Chỉ cần vẫy tay, nổi cồn bãi và lên núi đồi

– Thủy Tinh: cầu hôn và dâng nước đánh Sơn Tinh hàng năm.

a, Xét về ai trò của các nhân vật ta nhận thấy được đó cũng chính là một cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh, đồng thời cũng đã lại lý giải cho hiện tượng thiên tai bão lũ diễn ra hằng năm ở nước ta.

b, Tóm tắt truyện Sơn Tinh Thủy Tinh:

Xưa kia vua Hùng Vương thứ 18 muốn kén rể cho công chúa Mị Nương. Ngay trong buổi sáng hôm sau thù có hai người đến xin cầu hôn Mị Nương đó là Sơn Tinh và Thủy Tinh. Cả hai người ai cũng tài năng cả mà vua Hùng Vương lại chỉ có một người con gái cho nên ông đã nói sáng hôm sau ai mang sính lễ đến trước thì sẽ được ông gả con cho. Sáng hôm sau Sơn Tinh đến trước và được lấy Mị Châu còn Thủy Tinh đến muộn không lấy được đùng đùng nổi giận và đem quân đánh Sơn Tinh. Thủy Tinh hàng năm dâng nước đánh Sơn Tinh và đểu thua.

c, Truyện có nhan đề là Sơn Tinh, Thủy Tinh lý do là vi

+ Theo cách đặt tên xưa đó là đặt tên theo nhân vật chính của truyện dân gian

+ Truyện cũng đã diễn tả mối mâu thuẫn trực tiếp giữa con người với thiên tai

+ Nếu đổi tên truyện thành: “ Vua Hùng kén rể, Truyện Mị Nương, Sơn Tinh và Thủy Tinh, Bài ca chiến công của Sơn Tinh thì không bao hàm hết ý nghĩa nội dung của truyện “Sơn Tinh, Thủy Tình” được.

Bài tập 2 (trang 39 SGK ngữ văn 6 tập 1) Đọc lại truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh và cho biết:

– Ai là nhân vật chính, có vai trò quan trọng nhất?

– Ai là nhân vật được nói đến nhiều nhất?

– Ai là nhân vật phụ? Nhân vật phụ có cần thiết không? Có thể bỏ được không?

a) Hãy cho biết các nhân vật trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh được kể như thê nào?

b) Các nhân vật trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh được kể bằng cách:

– Gọi tên, đặt tên: Hùng Vương, Mị Nương, Sơn Tinh, Thủy Tinh

– Được giới thiệu lai lịch, tính tình, tài năng.

– Kể việc làm.

Nhan đề truyện: Một lần không vâng lời. Em hãy tưởng tượng để kể một câu chuyện theo nhan đề ấy.

– Dự định kể về việc: Có một chú chim sẻ vì không nghe lời mẹ, chú chim đó không chịu thường xuyên tập bay nên bị gãy cánh.

– Nhân vật: chú sẻ con

– Diễn biến: Khi mà sẻ mẹ sinh được 3 chú sẻ con → Sẻ mẹ cũng hằng ngày kiếm mồi nuôi sẻ con khôn lớn → Chim mẹ dạy đàn con học bay để có thể sớm cất cánh kiếm ăn → Sẻ con thì lại ham chơi, không tập luyện gì cả → Khi đàn sẻ đang bắt đầu bay đi tránh rét, vì trước đây lười biếng cho nên sẻ nhỏ vướng vào cành cây, ngã xuống đất gãy cánh.

Chúc các em học tốt!

Minh Nguyệt