Soạn bài Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới 

Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới là một trong những bài học mang được tính xã hội rất cao. Thông qua bài học thì người ta nhận thấy được con người đang trong thời kì bước vào thế kỉ mới cần phải nhận ra được điểm mạnh, yếu của mình. Từ đó có thể phát huy ưu điểm và hạn chế nhược điểm của chính mình thì mới có thể xây dựng đất nước thêm giàu đẹp. Bài soạn văn sẽ tái hiện được kiến thức tổng hợp cho học sinh, giúp học sinh nắm được kiến thức từ đó có được phương hướng giải quyết những vấn đề xoay quanh bài học

Soạn bài: Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới

Bài làm

Bố cục bài “Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới”

– Phần 1 (từ đầu … càng nổi trội): Con người chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới.

– Phần 2 (tiếp … điểm yếu của nó): Trước bối cảnh thế giới và những yêu cầu của nó được đặt ra.

– Phần 3 (tiếp … và hội nhập): Cho thấy được những điểm mạnh, điểm yếu của người Việt Nam.

– Phần 4 (phần còn lại): Nói lên nhiệm vụ cấp thiết của thế hệ trẻ hiện nay cần làm gì?

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (trang 30 SGK Ngữ Văn 9 Tập 2): Tác giả viết bài này trong thời điểm nào của lịch sử? Bài viết đã nêu vấn đề gì? Ý nghĩa thời sự và ý nghĩa lâu dài của vấn đồ ấy? Nhừng yêu cầu, nhiệm vụ hết sức to lớn và cấp bách đang đặt ra cho đất nước ta, cho thế hệ trẻ hiện nay là gì?

– Tác giả viết bài này vào đầu năm 2001, đó chính là giai đoạn chuyển giao giữa hai thế kỉ của toàn thế giới. Đối với nước ta là tiếp bước công cuộc đổi mới từ cuối thế kỉ trước.

– Vấn đề được đặt ra ở đây chính là: Việc chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới → Mang được tính thời sự nóng hổi đồng thời cũng lại có ý nghĩa lâu dài với sự phát triển hội nhập của đất nước ta hiện nay.

– Nhiệm vụ được đề ra đó là nên nhìn nhận những hạn chế cần khắc phục để không bị tụt hậu và bắt kịp bước đi của thời đại. Đồng thời cũng phải đưa đất nước thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu nhanh chóng đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tiếp cận nền kinh tế tri thức hiện nay.

Câu 2 (trang 30 SGK Ngữ Văn 9 Tập 2): Hãy đọc lại cả bài và lập dàn ý theo trình tự lập luận của tác giả.

Trình tự lập luận của tác giả được thể hiện rõ ràng:

– Chính những sự cần thiết trong nhận thức của lớp trẻ về cái mạnh yếu của con người Việt Nam hiện nay là gì?

– Tác giả nêu cũng như phân tích những đặc điểm con người Việt Nam (cái mạnh, yếu, mặt đối lập đang diễn ra)

– Hình ảnh con người Việt Nam phải tự thay đổi, hoàn thiện mình để hội nhập với toàn cầu hiện nay.

Câu 3 (trang 30 SGK Ngữ Văn 9 Tập 2): Trong bài viết này, tác giả cho rằng: “Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bùn thân con người là quan trụng nhất”. Điều đó có đúng không, vì sao?

Đó là “Sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất”. Lý do chính bởi vì máy móc và các yếu tố khác có tân tiến hiện đại đến bao nhiêu đi chăng nữa thì cũng là do con người sản xuất, cũng do con người sáng tạo ra. Chính vì thế mà máy móc không thể thay thế được con người, đặc biệt trong nền kinh tế tri thức như hiện nay.

Soạn bài Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới

Câu 4 (trang 30 SGK Ngữ Văn 9 Tập 2): Tác giả đã nêu ra và phân tích những điểm mạnh, điểm yêu nào trong tính cách, thói quen của người Việt Nam ta? Những điểm mạnh, điểm yếu ây có quan hệ như thế nào với nhiệm vụ đưa đất nước đi lên công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong thời đại ngày nay?

Có thể dễ dàng nhận thấy được điểm mạnh yếu của con người Việt Nam và tác động tới nhiệm vụ đất nước:

– Sự thông minh nhạy bén với cái mới, song có thể nhận thấy được sự thiếu kiến thức cơ bản, kém khả năng thực hành. Điều này cũng đã dẫn đến sự không thích ứng với nền kinh tế mới.

– Thêm nữa đó chính là sự cần cù sáng tạo nhưng thiếu tính tỉ mỉ, hơn nữa không coi trọng /quy trình. Tất cả điều này sẽ có ảnh hưởng nặng nề của phương thức sản xuất nhỏ và thôn dã, là vật cản ghê gớm cho con người trên bước đường tương lai.

– Sự đùm bọc, đoàn kết trong chiến đấu nhưng cũng chính những sự đố kị trong làm ăn và cuộc sống. Nó có sức ảnh hưởng tới đạo đức, thêm là lại giảm đi sức mạnh và tính liên kết

– Tiếp đến là bản tính thích ứng nhanh dễ hội nhập nhưng có tính kì thị trong kinh doanh, khôn vặt. Điều này cũng đã cản trở kinh doanh và hội nhập.

Câu 5 (trang 30 SGK Ngữ Văn 9 Tập 2): Em đã học và đọc nhiều tác phẩm văn học và những bài học lịch sử nói về các phẩm chất truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, con người Việt Nam. Những nhận xét của tác giả có gì giống và có điểm nào khác với những điều mà em đã đọc được trong các sách vở nói trên? Thái độ của tác giả như thế nào khi nêu những nhận xét này?

Nêu nhận xét của tác giả với các sách lịch sử và văn học là:

+ Điểm giống nhau đó chính là những phân tích, nhận xét những ưu điểm của người Việt luôn luôn thông minh, cần cù, sáng tạo, nhạy bén với cái mới, đoàn kết trong chiến đấu…

+ Điểm khác có thể kể ra ở đây chính là còn phê phán những khuyết điểm, hạn chế như người Việt cũng lại thiếu kĩ năng thực hành, đố kị, khôn vặt, thiếu cẩn trọng…

– Thái độ tác giả thể hiện trong bài là khách quan khoa học, chân thực đúng đắn.

Câu 6 (trang 30 SGK Ngữ Văn 9 Tập 2): Trong văn bản, tác giả sử dụng nhiều thành ngữ, tục ngữ. Hãy tìm những thành ngừ, tục ngữ ấy và cho biết ý nghĩa, tác dụng của chúng.

Tất cả những thành ngữ, tục ngữ được sử dụng trong bài đó là những câu: nước đến chân mới nhảy, liệu cơm gắp mắm, trâu buộc ghét trâu ăn, bóc ngắn cắn dài… → Điều này cũng có tác dụng giúp cho bài viết sinh động, cụ thể, vấn đề mang tính uyên bác trở nên gần gũi dể hiểu hơn rất nhiều.

Luyện tập

Câu 1 (trang 31 SGK Ngữ Văn 9 Tập 2):

Những dẫn chứng cho điểm mạnh yếu của người Việt như tác giả đã nêu trong bài đó chính là:

Con người Việt Nam rất thông minh: Bằng chứng là họ cũng luôn luôn đạt giải cao trong các cuộc thi toán, lí, hóa…

Con người Việt Nam cũng luôn luôn yêu thương đùm bọc nhau và lại biết giúp đỡ những vùng bão lũ ngập lụt giúp người dân.

Bên cạnh đó lại còn mắc bệnh lề mề, ý thức kém trong cộng đồng (giữ vệ sinh kém, rác bừa bãi…), khôn vặt như là chặt chém khách du lịch ở những điểm du lịch,…

Câu 2 (trang 31SGK Ngữ Văn 9 Tập 2):

Các em học sinh tự nhìn nhận bản thân và đối chiếu với những điểm mạnh, điểm yếu mà tác giả đã nêu ra trong bài.

Hi vọng những kiến thức cần có trong bài học “Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới” mà Giải văn mang đến cho các em học sinh sẽ giống như một cuốn tài liệu vô cùng hữu ích, giúp cho các em học bài, hiểu bài một cách nhanh nhất.

Chúc các em thành công!

Minh Nguyệt