Hình ảnh con đường cuối truyện ngắn Cố hương của Lỗ Tấn gợi cho em suy nghĩ gì?

Hình ảnh con đường cuối truyện ngắn Cố hương của Lỗ Tấn gợi cho em suy nghĩ gì? – Bài 1

Nhà văn Lỗ Tấn (1881- 1936) tên thật là Chu Thụ Nhân, quê ở tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Ông là nhà văn hiện thực rất nổi bật và xuất sắc của Trung Quốc, có tư tưởng yêu nước tiến bộ. Truyện ngắn “ Cố hương” là một tác phẩm tiêu biểu của ông, kể vè một chuyến trở lại thăm quê hương của tác giả sau bao năm xa cách. Tác phẩm khép lại bằng hình ảnh con đường, để lại trong tâm trí người đọc nhiều trăn trở và suy nghĩ.

Câu nói của tác giả: “ Trên đời làm gì có đường, người ta đi mãi thì thành đường thôi.” Con đường ông nhắc đến ở đây liệu có mang ý nghĩa sâu xa nào không? Có lẽ con đường vừa mang ý nghĩa thực, vừa là hình ảnh mang tính biểu tượng trong suy nghĩ của tác giả.

Lỗ Tấn đi xa quê hơn 20 năm, có thể đây là lần cuối cùng ông về thăm lại quê hương. Ông muốn đưa gia đình của mình đến định cư ở nơi khác cùng ông. Nhưng nhìn con đường về quê với khung cảnh tiêu điều, nhà cửa thưa thớt, hoang vu khiến tâm trạng của ông như trùng xuống. Khi ông được trở về nhà, về quê hương nơi mình đã sinh ra, Lỗ Tấn nhận ra làng quê của mình vẫn như xưa, không có gì đổi mới. Một làng quê đang dần trì trệ, hay nói đúng hơn là chậm phát triển, dường như không có lối thoát với rất nhiều hủ tục xưa cũ, nặng nề. Xã hội phong kiến Trung Hoa hà khắc đã khiến cho những người nông dân nghèo khổ, lạc hậu phải lâm vào bước đường cùng. Họ thật dáng thương, bị đẩy xuống tận cùng của xã hội, nhưng lại không đủ can đảm để thay đổi số phận. Lỗ Tấn nhận ra rằng, quê hương của ông cần phải có con đường mới, một hướng đi mới để có thể phát triển hơn, chứ không thể trì trệ như bây giờ.

Con đường mà Lỗ Tấn nhắc đến ở đây, có lẽ là con đường của tự do, của hạnh phúc, của niềm vui và hi vọng. Và để tạo nên được con đường đó, cẩn phải có nhiều người cùng chung sức, chung lòng. Ông khẳng định rằng: Trên đời vốn làm gì có đường, người ta đi mãi thì thành đường thôi.” Sự khẳng định này có lẽ chính là niềm tin của ông vào sự xuất hiện một con đường mới, do chính những con người nơi đây tạo ra. Con đường là cuộc sống mới, một nơi mà con người sẽ sống với sự tiến bộ và văn minh hơn, không còn là xã hội phong kiến hà khắc, lạc hậu của người dân Trung Hoa.

Có thể thấy, chỉ với một câu nói, một hình ảnh, nhưng điều Lỗ Tấn muốn gửi gắm đến người đọc, chính là cần phải dũng cảm đứng lên mở ra một con đường mới, một chân trời mới với mỗi người, hướng đến cuộc sống văn minh, tươi đẹp với tất cả chúng ta.

Hình ảnh con đường cuối truyện ngắn Cố hương của Lỗ Tấn gợi cho em suy nghĩ gì? – Bài 2

Xa quê hương mấy chục năm xa cách

Mãi trong ta nhớ miền quê yêu dấu

Cánh đồng xanh lưng trâu chim sáo đậu

Nghe quê hương đất mẹ gọi ta về.

Đó chính là tâm trạng của một con người sau bao nhiêu năm xa quê, từng hình ảnh, từng kĩ niệm của tuổi thơ có lẽ sẽ không bao giờ quên được. Và cũng cái tâm trạng ấy, con người ấy còn đi vào các tác phẩm văn học. Một trong những tác phẩm văn học có để lại dấu ấn sâu sắc trong tôi là Cố Hương của Lỗ Tấn. Và trong truyện, có lẽ hình ảnh ‘con đường’ được tác giả nhắc đến để lại cho người đọc nhiều cảm xúc nhất, nổi bâng khuâng, suy nghĩ chất chứa trong lòng.

Truyện ngắn kể về một chuyến đi về quê cũ của nhân vật “Tôi” sau hơn 20 năm xa cách với không gian và thời gian vô cùng đặc sắc. Có thể đây là lần cuối cùng anh về thăm lại quê. Lần này, nhân vật tôi trở về để đưa gia đình đi nơi khác định cư. Trên con thuyền trong một chiều hoàng hôn, nền trời vàng như lớp mỡ gà. Con đường về quê lần này đã không như mong đợi, những làng xóm thưa thớt, tiêu điều cùng với cái không gian trông im lặng và hoang vu khiến tâm trạng của “tôi” lại càng buồn hơn. Về đến nhà gặp mẹ, gặp lại những người đã từng là một phần tuổi thơ của “tôi”. Được mẹ kể về “Nhuận Thồ” người bạn cùng lứa. Trước kia Nhuận Thồ là một đứa trẻ mụ mẫm, lanh lợi, nhưng giờ đây gặp lại, hắn là một người ốm yếu với làn da đen sạm, nhà thì đông con. “Tôi” thấy thật buồn cho cậu ấy. Còn thím Hải Dương trước kia được mệnh danh là nàng Tây Thi đậu phụ, hàng đậu bán đắt vô cùng nhờ có chị ta. Chị ấy bảo “lúc cậu còn nhỏ tôi bế cậu hoài mà cậu không nhớ tôi à?” Có lẽ là vì thím ấy thay đổi quá nhiều, những kí ức đẹp đẽ kia đã bị lấn át ra ngoài hết. Trước kia thùy mị nết na là thế còn bây giờ ngược lại hoàn toàn: chanh chua, đanh đá, thô lỗ, gian xảo,…cứ thấy nhà tôi thấy có cái gì lạ là tìm cách xin cho bằng được.

Xã hội phong kiến đã đẩy những người nông dân nghèo khổ vào bước đường cùng. Họ là những con người đáng thương, bị xã hội đẩy xuống đáy, tận cùng, nhưng họ không đủ cam đảm để tìm cho mình một con đường mới để giải thoát, để thay đổi số phận. Giờ đây, “Tôi” phải đưa gia đình của “tôi” đi nơi khác, để cho cháu Hoàng và Thủy Sinh không sống một cuộc sống như “tôi” từng sống ở đây. Cũng trên con thuyền, dòng song và hoàng hồn đã mở đầu cho một hành trình mới, để bắt đầu cho một cuộc sống mới, tốt đẹp hơn. Cháu Hoàng và Thủy Sinh có hỏi về vấn đề quay lại nơi này nhưng không hiểu sao “tôi” không còn một chút lưu luyến gì, muốn rời đi và sẽ không trở lại. Quê hương “tôi” sinh ra, những con người ở đây ai cũng thay đổi, mọi thứ thay đổi theo một chiều hướng tiêu cực. “Tôi” lại suy nghĩ “Kỳ thực trên mặt đất làm gì có đường, người ta đi mãi cũng thành đường đó thôi”. Có lẽ mong muốn một xã hội phát triển, phải có một người đứng lên, mở đường trước, đi trước mới có thể thay đổi được. Con đường của cách mạng, con đường lí tưởng, con đường của những con đường yêu nước. Nếu là dân tộc Việt Nam khi đọc tác phẩm “Cố Hương” lại càng rút ra được nhiều bài học. Bác Hồ đã mở đường lối mới cho dân tộc, đem tư tưởng Mac-Lê nin đến mọi thế hệ, vậy bây giờ con người Việt phải làm gì? Để tiếp nối với những gì Bác đã làm. Có lẽ từ giờ bản thân phải xác định được con đường riêng cho mình và cố gắng theo mục tiêu ấy. Và con đường mà tác giả nhắc tới cuối bài còn là con đường của niềm tin, hi vọng, không chỉ một người làm nên mà là cả một dân tộc, một thế hệ góp sức cùng xây dựng.

Tất cả mọi thứ đến như xuất phát từ sâu thẫm đáy lòng yêu quê hương của anh. Hình ảnh làng quê trẻ thơ sẽ chẳng bao giờ phai nhạt. Một con người luôn mong ước người khác được ấm no- hạnh phúc. Có những con đường xa, đường gần, con đường khổ đau, con đường trắc trở nhưng ta cứ dũng cảm đi thì mọi con đường đều trở nên tốt đẹp và hạnh phúc.