Soạn Bài Miêu Tả Và Biểu Cảm Trong Văn Tự Sự

Đề bài: Soạn Bài Miêu Tả Và Biểu Cảm Trong Văn Tự Sự

Bài làm

I. SỰ KẾT HỢP CÁC YẾU TỐ KỂ, TẢ VÀ BIỂU LỘ TÌNH CẢM

1.

– Yếu tố miêu tả:

• Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe tôi ríu cả chân lại
• Mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như lời cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi.
• Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật màu hồng của hai gò má

– Yếu tố biểu cảm:

• + Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tỏi lại tươi đẹp như thuở còn sung túc?
• Tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt.
• Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mật vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng.

– Các yếu tốmiêu tả và biểu cảm đan xen với yếu tố tự sự.

2.

– Bỏ hết yếu tố miêu tả và biểu cảm, đoạn văn sẽ thành: Mẹ tôi vẫy tôi. Tôi chạy theo chiếc xe chở mẹ. Mẹ kéo tôi lên xe. Tôi òa khóc. Mẹ tôi khóc theo. Tôi ngồi bên mẹ, ngả đầu và cánh tay mẹ, quan sát gương mặt mẹ.

– Nhận xét:

• Nếu không có các yếu tố miêu tả và biểu cảm thì đoạn văn sẽ rất khô khan, chỉ toàn chuỗi sự việc.
• Các yếu tố miêu tả giúp cho việc kể lại cuộc gặp gỡ giữa hai mẹ con thêm sinh động, tất cả màu sắc, hương vị, hình dáng, diện mạo của sự việc, nhân vật, hành động,… như hiện ra trước mắt người đọc. Yếu tố biểu cảm đã giúp người viết thể hiện rõ tình mẫu tử sâu nặng, buộc người đọc phải xúc động, trăn trở, suy nghĩ trước sự việc và nhân vật.
• Các yếu tố miêu tả và biểu cảm này làm cho ý nghĩa của truyện càng thêm thấm thía và sâu sắc. Nó cũng giúp tác giả thể hiện được thái độ trân trọng và tình cảm yêu mến của mình đối với nhân vật và sự việc.

3. Nếu bỏ hết yếu tổ tự sự đi, chỉ để lại các câu văn miêu tả và biểu cảm thì không có chuyện, bởi vì cốt truyện là do sự việc và nhân vật cùng với những hành động chính tạo nên. Các yếu tố miêu tả, biểu cảm phải bám vào sự việc và nhân vật mới phát triển

II. LUYỆN TẬP

1. Chọn đoạn trích “ Lão cố làm ra vẻ… nỡ tâm lừa nó”– Yếu tố miêu tả:

   + Cười như mếu, đôi mắt ầng ậng nước

   + Mặt lão đột nhiên co rúm lại

   + Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra

   + Cái đầu nghẹo về một bên, miệng móm mém của lão mếu như con nít

   – Yếu tố biểu cảm:

   + Tôi không xót xa năm quyển sách của tôi như trước nữa

   + Tôi bằng này tuổi đầu rồi còn nỡ đánh lừa một con chó

   + Nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó.

   – Các yếu tốmiêu tả và biểu cảm trong đoạn văn giúp người đọc hình dễ dàng hình dung được tâm trạng ân hận, ăn năn, hối lỗi của lão Hạc sau khi bán cậu vàng. Các yếu tố này làm cho đoạn văn sinh động hơn, hay hơn, truyền cảm hơn.

2. Viết đoạn văn kể về những giây phút đầu tiên khi em gặp lại một người thân sau một thời gian xa cách, trong đoạn văn có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm.

Hôm qua, lúc đang đi học về, trong lúc đang mải nhìn phố phường, tôi tông vào một bạn nữ đi ngược chiều. Không ngờ, bạn ấy lại chính là Lan – người bạn thân học chung với tôi hồi lớp 5. Hồi đó, Lan là lớp trưởng của lớp tôi, nhưng do nhà nghèo, nên Lan phải bỏ học theo mẹ về quê sinh sống. Giờ đây, gặp lại Lan, tôi thấy bạn ấy không còn là một cô gái đen nhẻm như ngày nào nữa. Mới có mấy năm thôi, Lan đã trở thành một thiếu nữ xinh xắn với nước da trắng, dáng người dong dỏng cao, mái tóc đen dài,… Hồi Lan chuyển về quê, tôi cứ nghĩ rằng sẽ không bao giờ được gặp lại người bạn thân của mình nữa. Vậy mà, trước mắt tôi giờ đây lại chính là Lan. Gặp lại nhau, cả hai mừng mừng tủi tủi. Chúng tôi ôm chầm lấy nhau, tưởng chừng như đã xa nhau hàng thế kỷ vậy.