Những bài thơ để đời của bà huyện thanh quan

Những bài thơ hay nhất của bà Huyện Thanh Quan được Baivanhay.com tổng hợp trên nhiều nguồn khác nhau sẽ mang lại cho bạn cái nhìn toàn diện về nữ sĩ tài ba. Bà huyện Thanh Quan (1805 – 1848) là nữ thi sĩ tài danh của Việt Nam trong thời kỳ phức tạp rối ren đầu thế kỷ XIX. Sinh ra trong môi trường văn hóa nho sĩ Bắc Hà, lại trải đủ những biến động chốn quan trường ô trọc phù phiếm, bà viết thơ như trút bầu tâm sự trên những dặm đường phiêu bạt.

Thơ của bà thường vịnh những cảnh rộng dài hoang vắng tịch liêu, hay trực tiếp nói lên tâm tình của người lữ hành cô đơn lưu lạc, lúc nào cũng đau đáu một niềm hoài cổ, một sự luyến tiếc về thời vàng son mơ hồ trong dĩ vãng. Trải nhiều dâu bể, thơ bà đến nay chỉ lưu lại được ít bài, nhưng đều là những bài hàm súc, tinh tế, mang nét đẹp cổ điển phương Đông. Dưới đây là một số thi phẩm của Bà huyện Thanh Quan.

Những bài thơ hay nhất của bà Huyện Thanh Quan

Bà Huyện Thanh Quan tên thật là Nguyễn Thị Hinh được biết đến là một nữ sĩ thời Nguyễn, người ta chỉ biết bà là ái nữ của một vị danh Nho. Bà Huyện Thanh Quan sáng tác không nhiều, hầu hết viết bằng chữ Nôm, theo thể Đường luật. Thơ của bà thường vịnh cảnh, thiên nhiên rộng, dài, hoang vắng tịch liêu, hay trực tiếp nói lên tâm tình của người lữ hành cô đơn lưu lạc, lúc nào cũng gợi lên một niềm hoài cổ, một sự luyến tiếc về thời vàng son mơ hồ trong dĩ vãng. Để minh chứng cho điều đó, hãy cùng đến với những bài thơ hay nhất của bà Huyện Thanh Quan dưới đây nhé!

1. Qua Đèo Ngang

Bước tới đèo Ngang bóng xế tà,

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

Lom khom dưới núi tiều vài chú,

Lác đác bên sông rợ mấy nhà.

Nhớ nước, đau lòng con cuốc cuốc,

Thương nhà, mỏi miệng cái da da.

Dừng chân đứng lại: trời, non, nước,

Một mảnh tình riêng, ta với ta.

2. Thăng Long Hoài Cổ

Tạo hoá gây chi cuộc hý trường,

Đến nay thấm thoắt mấy tinh sương.

Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo,

Nền cũ lâu đài bóng tịch dương.

Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt,

Nước còn chau mặt với tang thương.

Nghìn năm gương cũ soi kim cổ,

Cảnh đấy người đây luống đoạn trường.

3. Chiều Hôm Nhớ Nhà

Vàng toả non tây, bóng ác tà,

Đầm đầm ngọn cỏ, tuyết phun hoa.

Ngàn mai lác đác, chim về tổ,

Dặm liễu bâng khuâng, khách nhớ nhà.

Còi mục thét trăng miền khoáng dã,

Chài ngư tung gió bãi bình sa.

Lòng quê một bước nhường ngao ngán,

Mấy kẻ tình chung có thấu là?

4. Buổi Chiều Lữ Thứ

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn,

Tiếng ốc xa đưa lẩn trống đồn.

Gác mái, ngư ông về viễn phố,

Gõ sừng, mục tử lại cô thôn.

Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi,

Dặm liễu sương sa khách bước dồn.

Kẻ chốn trang đài, người lữ thứ,

Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn?

5. Tức Cảnh Chiều Thu

Thánh thót tàu tiêu mấy hạt mưa,

Khen ai khéo vẽ cảnh tiêu sơ.

Xanh om cổ thụ tròn xoe tán,

Trắng xoá trường giang phẳng lặng tờ.

Bầu dốc giang sơn, say chấp rượu,

Túi lưng phong nguyệt, nặng vì thơ.

Cho hay cảnh cũng ưa người nhỉ,

Thấy cảnh ai mà chẳng ngẩn ngơ.

6. Song Nữ Tế Tế Thái Thủy Văn

Trước sàng linh khóc mà than rằng:

Kỳ trăm năm chưa mãn, mẹ vội lên cõi Phật chẳng nhìn con,

Ơn chín chữ khôn đền, con tìm khắp dưới trời không thấy mẹ.

Mẹ lìa! Mẹ ơi!

… con, tình thảm thiết, sao đành,

Con nhớ mẹ, nỗi sau xưa, xiết kể.

Duyên tác hợp, lạm nghe mười chín tuổi, rổ tần phồn từng theo dấu mẹ đi.

Mối sinh thành đã hầu bảy tám lần, sân chi diệp lại ví dòng Tạ thị.

Thúi từ nhân đà nức tiếng nghi gia,

Đường thanh lịch cũng đủ mùi thù thế.

Ngoài ba kỷ chưa vẹn nguyền giai lão, buồng hung từng gió tủi mưa sầu,

Năm mươi năm chưa trọn kiếp phù sinh, chồi liễu bỗng sương giăng nắng xế.

Ôi!

Lá rụng ngàn xuân,

Mây lồng đỉnh dãy.

Trên tiên cảnh chợt mách tin, thanh điểu rước cùng đi cho vẹn nghĩa tao khang,

Dưới trần hoàn dầu cưu dạ từ ô tìm đâu thấy để đền ơn non bể.

Núm đồng nghiêng, dễ cấm tiếng chuông rè,

Chùm quả nặng, khôn nâng cành lá ủ.

Song cũng biết một trai là có, nhưng đà mây bay hạc lánh, thừa điêu phải cậy tôn hàng,

Đã hay mười gái cũng là không, khôn biết quả mãn thuyền đầy, tương sự chỉ nhờ tay nữ tế.

Rày:

Nhân tiết hạ thiên,

Lâm tuần đoan ngọ.

Gọi là bát nước điển hương, lòng thành kính dãi bày trong ngu tế.

7. Chùa Trấn Bắc

Trấn Bắc hành cung cỏ dãi dầu

Khách đi qua đó chạnh niềm đau

Mấy toà sen rót mùi hương ngự

Năm thức mây phong nếp áo chầu

Sóng lớp phế hưng coi đã rộn

Chuông hồi kim cổ lắng càng mau

Người xưa, cảnh cũ, nào đâu tá?

Khéo ngẩn ngơ thay lũ trọc đầu!

8. Cảnh Chiều Hôm

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn

Tiếng ốc xa đưa lẫn trống dồn

Gác mái, ngư ông về viễn phố

Gõ sừng, mục tử lại cô thôn

Ngàn mai gió cuốn, chim bay mỏi

Dặm liễu sương sa, khách buớc dồn

Kẻ chốn chương đài nguời lữ thứ

Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn.

9. Cảnh Thu

Thánh thót tầu tiêu mấy giọt sương

Khen ai khéo vẽ cảnh tiêu sơ

Xanh um cổ thụ tròn xoe tán

Trắng xóa tràng giang phẳng lặng tờ

Bầu dốc giang sơn say chấp ruợu

Túi lưng phong nguyệt nặng vì thơ

Cho hay cảnh cũng ưa nguời nhỉ

Thấy cảnh ai mà chẳng ngẩn ngơ.

10. Ðền Trấn Võ

Êm ái chiều xuân tới Trấn đài

Lâng lâng chẳng bợn chút trần ai

Ba hồi chiêu mộ, chuông gầm sóng

Một vũng tang thuơng, nước lộn trời

Bể ái ngàn trùng khôn tát cạn

Nguồn ân trăm trượng dễ khơi vơi

Nào nào cực lạc là đâu tá

Cực lạc là đây, chín rõ mười.

11. Nhớ Nhà

Vàng tỏa non tây, bóng ác tà

Ðầm đầm ngọn cỏ, tuyết phun hoa

Ngàn mai lác đác, chim về tổ

Dặm liễu bâng khuâng, khách nhớ nhà

Còi mục thét trăng miền khoáng dã

Chài ngư tung gió bãi bình sa

Lòng quê một bước càng ngao ngán

Mấy kẻ tình chung có thấu là.

Trên đây là những bài thơ hay nhất của bà Huyện Thanh Quan mà Baivanhay.com muốn chia sẻ với các bạn. Trải qua nhiều thế kỷ, thơ bà đến nay chỉ lưu lại được ít bài, nhưng mỗi bài đều rất hàm súc, tinh tế, mang nét đẹp cổ điển phương Đông. Đọc thơ ta có thể thấy được nỗi buồn thắm đượm trên từng dòng chữ, người buồn, cảnh buồn trải khắp vần thơ.