Phân tích bài thơ Độc Tiểu Thanh kí của tác giả Nguyễn Du – Văn mẫu lớp 10 đặc sắc nhất

Phân tích bài thơ Độc Tiểu Thanh kí của tác giả Nguyễn Du – Văn mẫu lớp 10 đặc sắc nhất

Hướng dẫn

Đề bài: Độc Tiểu Thanh kí là tác phẩm chữ Hán đặc sắc của Nguyễn Du, bài thơ thể hiện tinh thần nhân đạo sâu sắc khi đồng cảm, xót xa cho số phận éo le của nàng Tiểu Thanh. Em hãy phân tích bài thơ Độc Tiểu Thanh kí của tác giả Nguyễn Du để thấy được những giá trị lớn lao này.

I. Dàn ý chi tiết

1. Mở bài

Giới thiệu tác phẩm: Bài thơ Độc Tiểu Thanh kí chính là sự cảm thông, thương xót của nhà thơ Nguyễn Du đối với số phận của nàng Tiểu Thanh tài hoa nhưng bạc mệnh.

2. Thân bài

– Độc Tiểu Thanh kí được sáng tác dựa trên câu chuyện có thật về nàng Tiểu Thanh, người con gái sống dưới thời nhà Minh

– nàng bị đọa đầy cả về thể xác và tinh thần khi người vợ cả vì ghen tuông mà đánh đập, cho nàng sống tách biệt trong ngôi nhà ở núi Cô Sơn.

– Đồng cảm với số phận của Tiểu Thanh, lại vô tình được đọc những bài thơ còn lại của nàng, Nguyễn Du đã viết lên bài thơ Độc Tiểu Thanh Kí.

– Mở đầu bài thơ, tác giả đã gợi mở ra không gian rộng lớn nhưng hoang tàn, nơi nàng Tiểu Thanh đã sống những ngày cuối cùng của cuộc đời

– Tây Hồ vốn là địa danh nổi tiếng với khung cảnh nên thơ, hữu tình nhưng nay chợt hóa gò hoang với sự tiêu điều, tịch mịch đến ám ảnh bởi nó đã từng chôn vùi tuổi xuân, sức sống của người con gái tài hoa.

– Tiểu Thanh mất, những bài thơ nàng viết cũng bị đốt nhưng những mảnh giấy tàn còn xót lại vẫn như vương vấn linh hồn nàng và nó có thể khơi dậy bao xót xa, đồng cảm cho đến tận bây giờ

– Câu thơ đã thể hiện nỗi xót xa, đồng cảm của tác giả Nguyễn Du đối với người con gái tài hoa nhưng bạc mệnh đó

– Câu thơ 5,6 đã thể hiện nỗi xót xa, đồng cảm của tác giả Nguyễn Du đối với người con gái tài hoa nhưng bạc mệnh đó.

– Hai câu thơ cuối của bài thơ tác giả Nguyễn Du đã thể hiện nỗi xót xa của chính mình đối với số phận của mình, cũng là số phận chung của những người nghệ sĩ

3. Kết luận

Độc Tiểu Thanh kí là sự thương xót của tác giả đối với nàng Tiểu Thanh tài hoa, bạc mệnh, đồng thời bài thơ cũng là những trăn trở, tâm sự của Nguyễn Du về nghệ thuật, về thân phận của những người nghệ sĩ.

II. Bài tham khảo

Độc Tiểu Thanh kí là một trong những bài thơ đặc sắc nhất được in trong tập Thanh hiên thi tập của Nguyễn Du. Bài thơ chính là sự cảm thông, thương xót của nhà thơ Nguyễn Du đối với số phận của nàng Tiểu Thanh tài hoa nhưng bạc mệnh.

Độc Tiểu Thanh kí được sáng tác dựa trên câu chuyện có thật về nàng Tiểu Thanh, người con gái sống dưới thời nhà Minh, nàng xinh đẹp, tài hoa hơn người nhưng gia cảnh nghèo khó nên phải gả vào làm lẽ trong một gia đình nhà giàu. Tại đây, nàng bị đọa đầy cả về thể xác và tinh thần khi người vợ cả vì ghen tuông mà đánh đập, cho nàng sống tách biệt trong ngôi nhà ở núi Cô Sơn.

Trong thời gian sinh sống tại đây,nàng đã có hàng trăm bài thơ hay thể hiện những tâm trạng, nỗi niềm cô đơn của mình. Tuy nhiên, khi nàng mất đi thì những sản phẩm tinh thần này của nàng đã bị đốt hết, chỉ còn lại một số bài thơ mà sau này người đời đã tập hợp lại và đặt tên là Phần dư.

Đồng cảm với số phận của Tiểu Thanh, lại vô tình được đọc những bài thơ còn lại của nàng, Nguyễn Du đã viết lên bài thơ Độc Tiểu Thanh Kí. Mở đầu bài thơ, tác giả đã gợi mở ra không gian rộng lớn nhưng hoang tàn, nơi nàng Tiểu Thanh đã sống những ngày cuối cùng của cuộc đời:

“Tây Hồ cảnh đẹp hóa gò hoang

Thổn thức bên song mảnh giấy tàn”

Chỉ với hai câu thơ nhưng tác giả Nguyễn Du đã mở ra trước mắt người đọc toàn bộ không gian mà người con gái bạc mệnh ấy đã từng sinh sống. Tây Hồ vốn là địa danh nổi tiếng với khung cảnh nên thơ, hữu tình nhưng nay chợt hóa gò hoang với sự tiêu điều, tịch mịch đến ám ảnh bởi nó đã từng chôn vùi tuổi xuân, sức sống của người con gái tài hoa.

Cuộc sống đơn độc, đau khổ của Tiểu Thanh được dãi bày qua những bài thơ nàng viết. Hình ảnh người con gái suy tư, chất chồng những tâm sự bên cửa sổ gợi ra bao xót xa cho độc giả. Người con gái có chồng nhưng phải sống cuộc sống cô độc, những đau khổ cũng chẳng thể dãi bày cùng ai mà chỉ có thể gửi gắm vào những vần thơ nàng viết.

Tiểu Thanh mất, những bài thơ nàng viết cũng bị đốt nhưng những mảnh giấy tàn còn xót lại vẫn như vương vấn linh hồn nàng và nó có thể khơi dậy bao xót xa, đồng cảm cho đến tận bây giờ:

“Son phấn có thần chôn vẫn hận

Văn chương không mệnh đốt còn vương”

Câu thơ đã thể hiện nỗi xót xa, đồng cảm của tác giả Nguyễn Du đối với người con gái tài hoa nhưng bạc mệnh đó.Trong câu thơ tác giả đã sử dụng hình ảnh son phấn như hàm ý cho nhan sắc của người con gái. Nàng Tiểu Thanh dù xinh đẹp nhưng cũng bị số phận vùi dập không thương tiếc, cuối cùng phải ôm hận mà chết. Tuy nhiên những bài thơ nàng viết, sản phẩm tinh thần của nàng thì dù có bị đốt nhưng sức sống tinh thần của nó vẫn được lưu truyền đến tận ngày nay.

“Nỗi hờn kim cổ trời khôn hỏi

Cái án phong lưu khách tự mang”

Câu thơ thể hiện sự trăn trở đầy đau khổ của Nguyễn Du, dường như những người phụ nữ tài hoa lại phải gắn liền với số phận bất công, đau khổ “cái án phong lưu khách tự mang”? Hay chính sự đen tối, định kiến của xã hội phong kiến xưa đã chà đạp mang đến những bất hạnh cho cuộc đời của họ như vậy.

“Chẳng biết ba trăm năm lẻ nữa

Người đời ai khóc Tố Như chăng?”

Hai câu thơ cuối của bài thơ tác giả Nguyễn Du đã thể hiện nỗi xót xa của chính mình đối với số phận của mình, cũng là số phận chung của những người nghệ sĩ. Câu hỏi tu từ “Người đời ai khóc Tố Như chăng?” đã thể hiện nỗi trăn trở, ngậm ngùi đầy xót xa khi nghĩ đến mình 300 năm sau. Nàng Tiểu Thanh sau hơn 300 năm vẫn được người đời nhớ đến với sự xót xa, trân trọng, còn bản thân nhà thơ thì sao? Liệu còn ai nhắc đến hay hóa thành tro bụi?

Độc Tiểu Thanh kí là sự thương xót của tác giả đối với nàng Tiểu Thanh tài hoa, bạc mệnh, đồng thời bài thơ cũng là những trăn trở, tâm sự của Nguyễn Du về nghệ thuật, về thân phận của những người nghệ sĩ.

Theo Vanmautuyenchon.com