Soạn bài Chiếc Lược Ngà của Nguyễn Quang Sáng Văn 9

Chiếc Lược Ngà của Nguyễn Quang Sáng là một trong những tác phẩm nằm trong khung chương trình Ngữ văn 9. Tác phẩm kể về tình cha con sâu nặng trong những năm tháng chiến tranh, với các kể chuyện độc đáo, chuyện lại còn tình cảm cho nên hấp dẫn được bạn đọc. Hãy cùng đi soạn văn để nhận thấy được vẻ đẹp, tính nghệ thuật của tác phẩm.

Soạn bài Chiếc Lược Ngà của Nguyễn Quang Sáng

Bài làm

Tóm tắt tác phẩm:

Khi mà ông Sáu xa nhà đi kháng chiến và cho đến khi con gái nhỏ của ông lên 8 tuổi thì ông mới được về thăm nhà. Cứ tưởng từ đây 2 cha con được đoàn tụ và hạnh phúc, thế nhưng bé Thu nhất quyết không gọi ba. Lý do chính là vì vết thẹo trên mặt của ông Sáu. Khi bé Thu nhận ra cha thì cũng là lúc ông Sáu phải đi, tình cha con thắm thiết. Những ngày ở chiến khu ông Sáu đã dồn hết sức mình để làm cho bé Thu một chiếc lược ngà. Thế nhưng không may trong một trận càn thì ông Sáu đã hi sinh và kịp gửi chiếc lược cho người bạn mang về cho con gái của mình.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (Sách giáo khoa trang 202 Ngữ Văn 9 Tập 1): Em hãy kể tóm tắt cốt truyện của đoạn trích. Tình huống nào đà bộc lộ sâu sắc và cảm động tình cha con của ông Sáu và bé Thu?

Các tình huống truyện

– Bé Thu không chịu nhận ba

– Sáu hứa sẽ mang về tặng con một cây lược thế nhưng trong những ngày chiến đấu trong rừng, ông Sáu làm xong lược thế nhưng chưa kịp trao cho con gái thì anh hi sinh.

Câu 2 (Sách giáo khoa trang 202 Ngữ Văn 9 Tập 1): Tim hiểu và phân tích diễn biến tâm lí, hành động của bé Thu trong lần gặp cha cuối cùng, khi ông Sáu được về phép. Qua đó hãy nhận xét về tính cách của nhân vật bé Thu và nghệ thuật miêu tả tâm lí của tác giả.

– Nói đến những diễn biến tâm lí thế rồi có cả những sự hành động của bé Thu ngay chính trong lần gặp cha cuối cùng:

+ Nhất là trước khi nhận ra cha mình thì bé Thu dường như cũng thật ngơ ngác, sợ hãi khi mới gặp cha. Lúc đó bé Thu cũng đã lại tròn mắt, lạnh lùng nhìn như người xa lạ, bé Thu như tái mặt chạy đi kêu má. Chính sự bướng bỉnh ương ngạnh khi ở nhà với cha.

+ Khi nhận ra cha: Bé Thu dường như cũng đã lại trằn trọc suy nghĩ khi nghe bà giải thích về vết sẹo của ba. Thực sự lúc thấy cha chuẩn bị ra đi, khuôn mặt bé Thu nghĩ ngợi xa xăm lắm rồi như nhận ra được điều gì đó mà bé Thu lại chạy tới ôm cha thắm thiết.

– Tính cách bé Thu được thể hiện rõ ràng: Cũng chính những tình cảm mạnh mẽ và vô cùng sâu sắc, rất dứt khoát, rạch ròi. Thế rồi ta nhận thấy được cũng lại có cả những nét cá tính cứng cỏi đến ương ngạnh, thế nhưng bé Thu cũng vẫn là một đứa trẻ hồn nhiên và vô cùng ngây thơ.

– Nguyễn Quang Sáng cũng đã xây dựng được nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc.

Câu 3 (Sách giáo khoa trang 202 Ngữ Văn 9 Tập 1): Tình cảm sâu năng và cao đẹp của ông Sáu đối với con đà được thể hiện qua những chi tiết, sự việc nào? Điều đó đà bộc lộ thêm nét đẹp gì trong tâm hồn của người cán bộ cách mạng ấy?

– Người đọc có thể nhìn nhận được chính những tình cảm sâu đậm của ông Sáu đối với bé Thu. Ông Sáu luôn luôn nôn nóng gặp mặt con ông cũng luôn luôn khao khát được nghe được tiếng gọi “Ba ơi!”. Cuối cùng ông đã luôn cố gắng để tìm kiếm kỉ vật tặng cho con.

– Thực sự cũng chính nét đẹp trong tâm hồn của chính là người cán bộ cách mạng. Họ luôn luôn là những người thiết tha yêu quê hương, yêu đất nước và luôn sẵn sàng hi sinh cho Tổ Quốc mà đồng thời cũng lại nhận thấy được chính tình yêu quê hương còn là tình yêu gia đình.

Soạn bài Chiếc Lược Ngà

Câu 4 (Sách giáo khoa trang 202 Ngữ Văn 9 Tập 1): Truyện được kể theo lời trần thuật của nhân vật nào? Cách chọn vai kể như vậy có tác dụng gì trong việc xây dựng nhân vật và thể hiện nội dung tư tưởng của truyện?

– Ngôi kể trong bài: Với ngôi thứ nhất, thông qua lời kể của nhân vật “tôi” là bạn thân của ông Sáu.

– Tác dụng: Có tác dụng tạo được tính khách quan chân thực và đồng thời cũng lại được thể hiện ra những quan hệ gắn bó giữa những người đồng chí trong chiến đấu.

Luyện tập

Câu 1 (Sách giáo khoa trang 203 Ngữ Văn 9 Tập 1): Thái dộ và hành động của bé Thu đối với ba rất trái ngưực ưong những ngày đầu khi ông Sáu về thăm nhà và lúc ông sắp ra đi, nhưng vần nhât quán trong tính cách của nhân vật. Em hãy giải thích điều đó.

Nhân vật bé Thu khi chưa nhận ra cha thì hết sức lạnh lùng cũng thật sự bướng bỉnh. Khi bé nhận ra cha thì tình cảm giống như sóng lũ trào dâng. Chính điều này cũng đã lại thể hiện sự yêu ghét rạch ròi, một sự phân minh và đó cũng là một tính cách bản lĩnh vững vàng.

Câu 2 (Sách giáo khoa trang 203 Ngữ Văn 9 Tập 1): Em hãy viết lại đoạn truyện kể về cuộc gặp gỡ cuối cùng của hai cha con ông Sáu theo lời hồi tưởng của một nhân vật khác (ông Sáu hoặc bé Thu).

Theo lời hồi tưởng của nhân vật bé Thu: Ba của tôi xa nhà đi kháng chiến. Tôi ở nhà cũng rất mong được gặp ba, những điều về ba lúc đó tôi chỉ được nghe kể lại mà thôi. Đến năm tôi tròn 8 tuổi thì ba mới về thăm nhà, tôi không nhận ba lý do chính bởi cái vết thẹo trên mặt. Ba tôi ở trong bức ảnh bà chỉ làm gì có sẹo đâu chứ? Chính vì điều này tôi không nhận ba, tôi rất sợ khi nhận nhầm ba. Khi mà tôi nhận ra ba thì cũng chính là lúc ba phải đi ra chiến trường. Thế rồi tại khu căn cứ, cha tôi cũng đã dồn hết tình cảm yêu quý, cũng như những sự nhớ thương vào làm chiếc lược bằng ngà voi để tặng cho tôi. Tham gia chiến đấu trong một trận càn, ba tôi đã hy sinh. Trước lúc nhắm mắt ba cũng còn kịp trao cây lược cho người bạn để gửi cho tôi.

Chiếc Lược Ngà của Nguyễn Quang Sáng là một tác phẩm văn xuôi thấm đẫm tình cha con trong những năm tháng chiến tranh. Hi vọng bài soạn trên cũng sẽ mang đến cho các em được học tốt nhất.

Minh Minh

Sau đây là một số bài soạn có trong chương trình văn 9, các em có thể tham khảo thêm:

Soạn bài Xưng hô trong hội thoại

Soạn bài Sự phát triển của từ vựng

Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương

Soạn bài Đoàn Thuyền Đánh Cá

Soạn bài Chuyện cũ trong phủ Chúa Trịnh

Soạn bài Những Ngôi Sao Xa Xôi

Soạn bài Đồng Chí