Giải thích câu thành ngữ Nhàn cư vi bất thiện

Giải thích câu thành ngữ Nhàn cư vi bất thiện

Bài làm

Trong cuộc sống, mọi thành quả của đến từ mỗi công việc, hành động đều xuất phát từ việc con người tư có lao động, có bỏ công sức mà ra. Vậy nên, nếu cứ chỉ ngồi một chỗ, không thực hiện điều gì thì thành quả vĩnh viễn cũng chẳng tìm đến, giống như ông cha ta đã có câu “Nhàn cư vi bất thiện”. Ở đây, “nhàn cư vi” là chỉ sự an nhàn, nhàn hạ ở một chỗ trong một khoảng thời gian dài mà không làm gì , được ông cha ta đánh giá là “bất thiện”, tức là điều này là không tốt, không mang lại cho người ta những điều gì tốt đẹp. Đây là một quan niệm hoàn toàn đúng đắn và chính xác. Tại sao lại như vậy? Trước hết, đối với bất kỳ một điều gì trong cuộc sống, con người ta muốn nhận được thành quả đều phải bỏ ra công sức lao động của chính mình, chẳng có điều gì là tự động tìm đến ta khi ta không phải hy sinh bất cứ một công sức gì. Lao động sẽ giúp con người đạt được điều mà mình mong muốn, rèn luyện được những kinh nghiệm, kỹ năng cần thiết trong cuộc sống, trau dồi bản thân. Nếu cứ chỉ ngồi một chỗ hưởng thụ, kể cả khi bản thân bạn đã làm ra được của cải vật chất đủ để hưởng thụ, những vật chất ấy rồi sẽ có lúc cạn kiệt dần đi , đến một lúc nào đó, khi bản thân muốn bắt đầu lao động trở lại thì điều kiện hoàn cảnh sẽ không còn cho phép nữa. Ở lứa tuổi học sinh như chúng ta, đây là một lứa tuổi hoàn toàn phù hợp cho những lao động, cho những đóng góp cho xã hội, là lứa tuổi mà hoàn thiện cả về thể chất và tinh thần, có thể có những phát minh, những công sức đáng kể cho sự phát triển của đất nước. Nếu từ khi còn trẻ như vậy mà đã chỉ biết sống an nhàn, hưởng thụ thì sau này, vĩnh viễn ta cũng sẽ chẳng làm được gì có ích cho xã hội, không những thế, việc sống nhàn khiến họ không tiếp thu được những kinh nghiệm quý báu, không hoàn thiện được về nhân cách, đôi khi lại dễ tha hóa, sinh ra ở con người những hành động, những thói quen xấu. Thành công chẳng tự tìm đến ai mà không biết cách theo đuổi nó. Lẽ sống nhàn do đó mà không hoàn toàn phù hợp khi nhắc đến thành công. Tuy vậy, ở khía cạnh khác, lối sống ấy lại không đáng bị phê phán, đó là những người khi đã về già, lớn tuổi, không lao động nữa mà sống an nhàn, hưởng thụ bên gia đình, con cái. Điều này là hoàn toàn hợp lý, vì con người nói chung, khi đã dành cả tuổi trẻ để lao động, xây dựng cuộc sống, thì khi về già, họ hoàn toàn có thể dành khoảng thời gian còn lại của đời mình để hưởng thụ thành quả của chính mình. Còn với những người khi độ tuổi vẫn chưa đến mức quá lớn, đặc biệt là những người trẻ, lối sống nhàn lại thật đáng bị chê trách khi chưa cống hiến được gì cho xã hội, cho cuộc sống đã suy nghĩ đến việc hưởng thụ và lười lao động. Do đó, mỗi người cần tự ý thức được vai trò và trách nghiệm của bản thân, đặc biệt là tuổi trẻ hôm nay đối với vận mệnh dân tộc và đẩy lùi lối sống lười biếng, hưởng thụ. Câu thành ngữ giống như một kim chỉ nam hữu ích để định hướng con người trong cuộc sống hôm nay.