Em hiểu thế nào về lời dạy sau đây của Hồ Chủ Tịch: Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức là không có tài thì làm việc gì cũng khó

Em hiểu thế nào về lời dạy sau đây của Hồ Chủ Tịch: Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức là không có tài thì làm việc gì cũng khó

Hướng dẫn

Một con người hoàn thiện có ích cho xã hội cần phải có đẩy đủ cả đức và tài. Người có tài mà không có đức thì cũng không đem lại điều tốt, đôi khi còn là phá hại. Chính vì vậy, khi bàn về mối quan hệ giữa đức và tài, trong một cuộc nói chuyện với học sinh, Bác Hồ đã phát biểu “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức là không có tài thì làm việc gì cũng khó”.

Tài và đức cần phải tồn tại song song trong một con người. Một con người có tài mà không có đức rất đáng sợ, anh ta có những mánh khóe khiến người khác không thể biết được mục đích của anh ta. Tài là năng khiếu của con người được biểu hiện qua công việc, là sự hiểu biết, trí tuệ, khả năng về chuyên môn. Người có tài là người có trình độ, nhạy bén, linh hoạt trong công tác, có thể “đứng mũi chịu sào” trước những công việc khó khăn. Ngoài ra, họ còn biết tìm tòi sáng tạo ra những phương pháp tốt để đạt năng suất cao, hiệu quả to lớn.

Đức trong mỗi con người chính là phẩm chất, nhân cách tốt đẹp của con người. Người có đức là người luôn có tình cảm tốt, biết yêu thương giúp đỡ mọi người, biết hi sinh cái riêng của mình cho cái chung tập thể… Người có đạo đức lúc nào cũng khiêm tốn, nhún nhường xem hạnh phúc của người khác như hạnh phúc của chính mình. Họ luôn sống trung thực, sống có lí tưởng không vì lợi ích cá nhân mà bán rẻ lương tâm. Cả hai mặt tài và đức có mối quan hệ rất mật thiết. Do vậy, Bác cho rằng nếu thiếu một trong hai mặt trên thì không làm được gì cả.

Vì sao Bác Hồ kính yêu của chúng ta lại căn dặn con cháu rằng “có tài mà không có đức là người vô dụng”. Rõ ràng tài năng rất cần thiết. Nếu xây dựng xã hội mà thiếu người tài giỏi thì làm sao cải tiến, thay đổi được bộ mặt xã hội để đưa đất nước đi lên. Nhưng nếu có tài mà thiếu đức thì sẽ như thế nào? Xã hội có cần những người sống ích kỉ, chỉ biết vun vén lợi ích cá nhân, đem tài năng ra làm điều phi pháp. Trong một tổ chức nếu tồn tại những kẻ không có đức, tổ chức ấy sẽ không thể phát triển, không thể đoàn kết. Những người thấp cổ bé họng hơn trong tổ chức sẽ bị trù dập, hãm hại. Chất xám, trí tuệ, sự sáng tạo là điều cần thiết để phát triển. Thế nhưng nếu những con người trí tuệ hơn người ấy không biết sử dụng tài năng của mình vào mục đích cao cả mà vì động cơ thấp hèn, vụ lợi thì quả thật là tác hại vô cùng. Cho nên Bác Hồ mới nói: Cái “tài” đó là “vô dụng”, không đáng trân trọng và đề cao.

Đạo đức trong mỗi con người cũng vậy, cũng rất cần thiết, nhưng chỉ có đạo đức, nhân phẩm tốt thôi thì quả thậ chưa đủ, một người có đức độ mà thiếu tài năng cũng làm không được việc. Bác cũng nói “có đức không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Thật vậy, dẫu ta có nhiệt tình năng nổ đến đâu mà trình độ, khả năng chuyên môn hạn chế thì không thể giải quyết, thực hiện công việc tốt, trôi chảy. Nhất là trong quá trình xây dựng xã hội với nền văn hóa khoa học kĩ thuật tiên tiến, hiện đại thì đất nước rất cần những người có năng lực, trí tuệ mới đảm bảo đương được những công việc lớn lao này. Nếu chỉ có đức mà thiếu năng lực thì không thể làm được việc, đôi khi còn gây trở ngại hoặc làm học việc nữa. Lênin cũng đã từng nêu công thức: nhiệt tình cộng với ngu dốt ra phá hoạt – là như vậy.

Khi đưa ra câu nói đó, Bác mong muốn chúng ta hiểu được tầm quan trong của đức và tài để rèn luyện bản thân ở cả hai mặt, không được xem nhẹ mặt nào. Bởi vì chỉ có những con người vừa “hồng” vừa “chuyên”, nghĩa là đủ cả tài lẫn đức, mới là người đất nước đang cần, và đem lại lợi ích cho đất nước. Như vậy, song song với việc trau dồi kiến thức, học hỏi tiếp thu những điều mới lạ, ta cũng cần tu dưỡng đạo đức, rèn luyện bản thân để thật sự là người có ích cho xã hội. Nhiệm vụ để rèn luyện tài đức cho con người không chỉ chỉ có bản thân con người đó mà phải có sự chung tay góp sức của cả gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Tất cả mọi người đều hiểu được tầm quan trọng của tài và đức, và có ý thức rèn luyện bản thân thì xã hội đó sẽ rất nhanh chóng phát triển, xã hội sẽ có sự công bằng văn minh, con ngwoif không phải chịu bất công, đó là xã hội mà nhiều người mơ ước.

Trong suốt cuộc đời của Bác, bác luôn lo cho dân cho nước, lo chuyện đánh giặc để đem lại tự do cho dân tộc, lo đời sống để dân có cơm no áo ấm… Bằng tình thương bao la với dân tộc, với nhân dân, Bác đã luôn có những lời căn dặn đầy ý nghĩa, với những lí tưởng sống cao đẹp, thiêng liêng. Với tấm lòng cao cả đó của Người, tuổi trẻ chúng ta sẽ rèn luyện và tu dưỡng đạo đức thật tốt để là người có ích thật sự cho xã hội.

Theo Dethihay.com